"Mâzinin Kokusu, Bugünün Yankısı"

Koku hafızasında saklı yaşam sevinci, duyusal farkındalık ve dayanışmanın çağrısı

Bir sabah, siyah beyaz fotoğrafın altına, çoğu hayatta olmayan arkadaşları için yorum yapan birinin şu sözünü okudum. "Mâzinin güzel olması, yaşam sevinci veriyor." Bu sözün bende bıraktığı derin yankısı, geçmişte yaşanmış o anın mutluluğuna dair duyguydu.

Wayne Dyer kitabında; "Etrafınızı, sizi inşa eden insanlarla sarın" diyor ve Robert Ingersoll, "We rise by lifting others - Başkalarını yukarı kaldırarak biz de yükseliriz" diyerek insan olmanın özünü, destek vermenin ve dayanışmanın yükseltici gücünü hatırlatıyor bu sözlerle. Bazen bir cümleyle, bazen bir tebessümle, bazen sadece orada olarak birbirimizin yankısı olabiliyoruz.

"Yankı" sözcüğü, farklı bilimlerde, metaforlarla çeşitli anlamlar taşır. Ben, "zihnin koku diliyle ortaya çıkan yankı" konusuna yer vermek istiyorum, çünkü "mâzinin güzel olması", aslında hepimizin derin koku hafızasına etki eden bir duygudur.

Zihnimiz, geçmişten gelen koku ve tat vasıtasıyla bir yankı yaratır. Duygularımızı, anılarımızı geri çağırır. Ve belki de bu sebeple, bir koku molekülünün tetiklediği bir an, bazen bir cümleden daha derin bağ kurar. Elbette diğer duyularımızı yok saymadan bütünsel olarak baktığımızda, koku ve tat, beyinde doğrudan ve hızlı etkiyi yaratan duyular olarak bu hafıza yolculuğunda birinciliği göğüslüyor.

Anneanne evinin sabun kokusu, temiz çarşafların lavanta esintisi, yaz tatillerinin kimimiz için deniz ve yosun kokusu, kurabiye pişen mutfaklar sadece anı değil, yaşama sevincinin kokusal tanıklarıdır. Hüzün ve yas kokan evlerin yankıları da yüreğimizin burukluğudur.

Koku, zamanın ötesinden gelen bir mektup gibidir. Beynimizin en ilkel ve duygusal bölgesine doğrudan ulaşır ve orada bir yankı bırakır. Bu yüzden bazen tek bir koku, yıllardır unutulmuş bir hissi aniden gün yüzüne çıkarabilir. bazen karmaşık, rahatsız edici duyguları da beraberinde getirebilir.

Zihnimizi hızlıca ileriye koşturan bu modern dünyada, geçmişin yankılarına kulak verdiğimizde, kokuyla gelen hatıralarda kaybolmak yerine, orada saklı olan değeri bugüne taşımak bizi birbirimize bağlar. Geleceği doğru şekillendirmemizi, anlamlı ve duygusal çevikliğin kültürel kodlarımızda ve mirasımızda ne kadar dinamik etkileri olduğunu hatırlatır.

Geçtiğimiz yıl, "Birbirimizi desteklemek için buradayız" diyerek başlattığım oluşum, yalnızca bir proje değil, bir çağrıydı. Bu zaman içinde yolumuzun yeniden kesiştiği çok sevdiğim değerli dostum, hocam Hürriyet Munanoğlu PCC a "Senin keşfettiğin, benim öğrettiğimden daha değerlidir" felsefesiyle, toplumsal dayanışma, eğitim, duyusal farkındalık ve güvenle kurulan bir birlikteliğin gücüne inanarak, yenilikçi çözümlerle şekillenen işbirliklerini, aynı yöne bakan, tek bir kalp gibi atan dostlarla birlikte kolektif bir hafızada buluşturmaya devam ediyoruz. Farklı yollardan ilerleyip aynı vizyonda buluştuğumuz her bireyle, hayatın yankısını bırakmayı hedefliyoruz. Yalnızca kendi yolculuğumuzda değiliz; birbirimizin yankısında var oluyoruz. Bir kokuyla başlayan bir hatıra, bir iyileşmeye, ilhama dönüşüyor.

Çok değerli Doğan Cüceloğlu'nu da saygı ve sevgiyle anmak isterim.

"Yaşam senin davranışlarının bir aynasıdır. Yankı, yaşam'ın kendisidir. Yaşama ne verirsen sana onu yansıtır. Eğer yaşamında daha çok sevgi, saygı, hoşgörü istiyorsan, önce sen gayret göstermelisin. Yaşamda ne ekersen onu biçersin. Bu doğa yasası, yaşamın her yönü için geçerlidir."

Kıymetli vaktinizi ayırıp okuduğunuz için gönülden teşekkür ederim. Yankınız, sevgiyle çoğalsın; yarının en kıymetli hatırasına dönüşsün.

Hayatıma dokunan tüm güzel kalplere..Sevgiyle, minnetle..

Bugün hangi duygunu ya da değerin kolektif hafızada yankılanmasını istersin ve bu iz ortak hafızada nasıl. bir dönüşüm yaratabilir?

***Bu yazı, Elif Tümer Bahar tarafından yaşamda destek unsurlarına bir teşekkür ve eski bir fotoğraf karesindeki maziden bugünün değerlerine ithafen kaleme alınmıştır. Paylaşmak, yankısını çoğaltmaktır.